Uluslararası Para Fonu (IMF), Rusya’nın ekonomisini Ukrayna’ya yapılan işgalden bu yana ilk kez değerlendirmek üzere önümüzdeki hafta Moskova’ya ekip gönderecek. Bu durum, Avrupa başkentlerinde büyük bir öfkeye ve hayal kırıklığına yol açtı.
Washington merkezli IMF, Rusya’nın başkenti Moskova’ya gidecek olan yetkililerinin “paydaşlarla” görüşeceğini ve ekonomiyi değerlendireceklerini açıkladı. Bu inceleme, Rusya’nın ekonomik yönetimini nasıl iyileştirebileceği ve iklim krizi gibi sorunlarla nasıl başa çıkabileceği hakkında önerilerde bulunacak. IMF, bu incelemenin üye ülkelerle yapılan rutin bir “makale IV” incelemesi olduğunu ve sürecin sadece ekonomik verilerin dalgalanması nedeniyle askıya alındığını belirtti. Şu anda Rusya’nın ekonomik durumunun “daha istikrarlı” olduğunu ifade etti.
Ancak, dokuz Avrupa ülkesi IMF’nin bu planlarına karşı protesto mektubu gönderdi. Letonya, Litvanya, Estonya, Finlandiya, İsveç, İzlanda, Danimarka, Norveç ve Polonya’nın maliye bakanları, IMF’nin başka bir ülkeyle diyaloğa geri dönmesinin Washington merkezli fonun itibarını zedeleyeceğini belirtti.
Moskova’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya yönelik işgalinin ardından IMF, Rusya ile yıllık danışmalarını durdurmuştu. Avrupa yetkilileri, IMF’nin bu planlarını “aşırı derecede memnuniyetsizlikle” karşıladıklarını ve IMF’ye Moskova’daki ziyaretin detaylarını sormalarının beklendiğini ifade etti.
Chatham House’dan Rusya analisti Tim Ash, “Makale IV incelemeleri genellikle gözetim amaçlıdır ancak aynı zamanda ülkelere politikalarını nasıl iyileştirecekleri konusunda tavsiyeler de sunar. Bu nedenle IMF yetkililerinin Moskova’ya yapacakları ziyaret, Rusya’nın ekonomisini iyileştirmeye yardımcı olacak ve Ukrayna’ya karşı yürütülen savaşta suçlanmalarına neden olabilir” dedi.
Moskova’nın Federal Devlet İstatistik Servisi’ne göre, Rusya’nın ekonomisi ikinci çeyrekte yıllık %4 büyüme kaydetti. Ancak, bu büyümenin büyük kısmı savaş çabalarına yönelik üretim yapan fabrikalardan geldi. Tüketici harcamalarının %10 kadar düştüğü düşünülüyor ancak güvenilir veri eksikliği nedeniyle kesin bir değerlendirme yapılamıyor.
Brookings Enstitüsü’nden Robin Brooks, IMF üyeliği için temel gereksinimlerden birinin veri şeffaflığı olduğunu ve Rusya’nın bu konuda yetersiz olduğunu belirtti. Brooks, Rusya’nın birçok veri yayınlamadığını ve mevcut verilerin doğruluğuyla ilgili soru işaretleri olduğunu ifade etti.
Bloomberg analistlerinin değerlendirmesine göre, hükümet sübvansiyonları yerel işletmeleri ABD ve AB yaptırımlarına karşı korurken, artan yardımlar hanehalkı harcamalarını desteklemişti. Ancak, büyümenin yıl sonuna kadar yavaşlaması bekleniyor.
IMF’nin Washington’daki sözcüsü, “IMF ve tüm üye ülkelerimizin makale IV danışmaları yapma karşılıklı yükümlülüğü vardır. Bu, anlaşmamızın bir parçasıdır. Ukrayna’ya yapılan işgalden bu yana Rusya’nın ekonomik durumu olağanüstü şekilde kararsızdı ve bu nedenle makale IV danışmalarını düzenlemek zordu. Şimdi ekonomik durum daha istikrarlı olduğu için, makale IV danışmaları yeniden başlıyor” şeklinde açıklama yaptı.