ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Alaska’da yaptıkları zirvede Ukrayna savaşı için yeni bir yaklaşım üzerinde uzlaştıklarını açıkladı. Üç saat süren görüşmeden çıkan en önemli sonuç ise “ateşkes değil, doğrudan barış anlaşması” fikri oldu.
Trump, zirve sonrası yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Rusya çok büyük bir güç, Ukrayna ise değil. Bu nedenle kalıcı çözüm için doğrudan barış anlaşması şart. Ateşkesler genellikle uzun sürmez.”
Bu çıkış, Moskova’nın uzun süredir dile getirdiği görüşlerle örtüşürken, Avrupa başkentlerinde ise temkinli bir iyimserlik yarattı.
Zelenskiy: Kalıcı Güvenlik Garantileri Şart
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, pazartesi günü Washington’a giderek Trump ile görüşeceğini açıkladı. Zelenskiy, “Kalıcı barış istiyoruz, sadece geçici bir ateşkes değil. Ukrayna’nın geleceğini garanti altına alacak güvenlik taahhütlerine ihtiyacımız var.” dedi.
Zelenskiy ayrıca, Trump ve Putin ile üçlü bir zirveye de hazır olduğunu belirtti. Ancak Kremlin kanadı, böyle bir görüşmenin gündeme gelmediğini ifade etti.
Avrupa’dan Kararlı Mesajlar
Zirveyi yakından takip eden Avrupa liderleri, Trump’ın barış girişimini desteklerken, Rusya’ya yönelik baskının artarak süreceğini vurguladı.
- İngiltere Başbakanı Keir Starmer: “Barışa hiç olmadığı kadar yakınız. Ancak Putin saldırılarını durdurmadıkça yaptırımlarımız devam edecek.”
- İtalya Başbakanı Giorgia Meloni: NATO’nun 5. Maddesi’ne benzer güvenlik garantilerinin Ukrayna için masada olduğunu söyledi.
Buna rağmen birçok Avrupalı diplomat, somut sonuç çıkmadığı için zirveyi “Putin için diplomatik bir zafer” olarak değerlendirdi.
Putin: “Bir Sonraki Görüşme Moskova’da Olabilir”
Putin, zirve sonrası yaptığı açıklamada, Trump ile sağlanan anlayışın barışa giden yolda önemli bir adım olduğunu savundu.
“Umarım vardığımız noktalar bizi kalıcı çözüme yaklaştırır. Kiev ve Avrupa başkentlerinin bu süreci provokasyonlarla baltalamamasını bekliyoruz.”
Putin ayrıca Trump’a, “Bir dahaki sefere Moskova’da görüşürüz” diyerek yeni bir buluşmanın sinyalini verdi.
3,5 Yılı Aşan Savaşta Son Durum
Şubat 2022’de başlayan savaş, Avrupa’nın son 80 yılda gördüğü en kanlı çatışma haline geldi.
- Bir milyondan fazla kişi öldü ya da yaralandı.
- Binlerce sivil, özellikle Ukrayna şehirlerinde hayatını kaybetti.
- Rusya, son aylarda cephe hattında yavaş ama istikrarlı bir ilerleme kaydediyor.
Trump’ın “barış anlaşması” çağrısı, bu tablo karşısında yeni bir diplomatik kırılma noktası olabilir.
Sonuç
Alaska zirvesi, her ne kadar somut bir ateşkes getirmese de diplomatik dengeleri değiştirdi. Trump’ın “doğrudan barış anlaşması” çıkışı, hem Moskova’nın stratejisiyle örtüştü hem de Kiev’in güvenlik garantileri talebini yeniden gündeme taşıdı. Avrupa ise Rusya üzerindeki baskıyı artırmaya kararlı görünüyor.
Önümüzdeki günlerde Washington’da yapılacak Trump-Zelenskiy görüşmesi ve olası üçlü zirve, savaşın seyrinde belirleyici olabilir.
