Açlık ve Yoksulluk Sınırı Yükseldi
TÜRK-İŞ’in Eylül 2024 verilerine göre, dört kişilik bir ailenin temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için gereken tutar artış kaydetti. Açlık sınırı, yani bir ailenin sağlıklı ve yeterli beslenebilmesi için gerekli olan minimum tutar 19.830,73 TL’ye çıktı. Yoksulluk sınırı ise, gıda harcamasıyla birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık gibi temel ihtiyaçların da dahil olduğu giderler için 64.595,21 TL olarak belirlendi. Ayrıca, bekâr bir çalışanın yaşama maliyeti ise 25.706,18 TL’ye ulaştı.
Mutfak Enflasyonu Yükselişte
TÜRK-İŞ’in verilerine göre, Eylül 2024’te mutfak enflasyonu yükselişini sürdürdü. Ankara’da dört kişilik bir ailenin gıda harcamaları bir önceki aya göre %2,90 oranında artış gösterdi. Son altı ayda bu artış %37,41 olarak gerçekleşirken, yıllık bazda %48,72’ye ulaştı. Yıllık ortalama artış ise %71,23 olarak kaydedildi. TÜRK-İŞ, bu hesaplamaların hane halkının toplam gelir ihtiyacını gösterdiğini, ücret seviyesi olarak değerlendirilmemesi gerektiğini belirtti.
Gıda Fiyatlarındaki Değişiklikler
Eylül ayında gıda fiyatlarındaki dalgalanmalar dikkat çekti.
- Süt, Yoğurt ve Peynir Grubu: Bu grupta fiyat değişikliği olmadı, rekabet nedeniyle fiyatlar sabit kaldı.
- Et, Tavuk, Balık ve Yumurta: Dana ve kuzu eti fiyatlarında düşüş yaşandı; dana eti kilogram başına 26 TL, kuzu eti ise 12 TL ucuzladı. Tavuk eti fiyatlarında bir değişiklik olmazken, avlanma yasağının sona ermesiyle balık çeşitliliği arttı ve fiyatlar 150-450 TL arasında değişti. Yumurta fiyatları ise okulların açılmasıyla artış gösterdi.
- Taze Sebze ve Meyve: Sebze fiyatları ortalama 10 TL, meyve fiyatları ise 3 TL arttı. Ortalama sebze fiyatı 37,50 TL, meyve fiyatı ise 63,43 TL olarak kaydedildi. Bu artışlar mutfak harcamalarını olumsuz etkiledi.
- Ekmek ve Tahıl Ürünleri: Ekmek fiyatlarında değişiklik olmazken, pirinç, bulgur ve makarna fiyatları sabit kaldı. Un fiyatları bazı marketlerde artış gösterse de genel fiyat seviyesi değişmedi.
- Yağ ve Diğer Gıda Maddeleri: Ayçiçek yağının kilogram fiyatı 5 TL artarken, yeşil zeytin fiyatı 7 TL arttı, siyah zeytin ise 4 TL ucuzladı. Diğer yağ ürünlerinde fiyatlar sabit kaldı.
- Diğer Gıda Ürünleri: Baharat fiyatlarında yükseliş devam etti. Ihlamur fiyatlarında yeni mahsulün gelişiyle ciddi bir artış yaşandı. Pekmez fiyatı 3 TL yükselirken, reçel fiyatlarında düşüş gözlendi.
Sonuç: Gıda Fiyatlarındaki Artışlar Aile Bütçelerini Zorluyor
2024 Eylül ayında temel gıda maddelerindeki fiyat artışları, açlık ve yoksulluk sınırlarının yükselmesine neden oldu. Özellikle sebze, meyve, et ve yumurta gibi temel ürünlerdeki fiyat dalgalanmaları, aile bütçelerini zorlamaya devam ediyor. Mutfak enflasyonundaki bu artış, vatandaşların temel ihtiyaçlarını karşılamalarını her geçen gün daha da güçleştiriyor.